Ewolucja tektoniki płyt i teoria dryfu kontynentalnego

Ewolucja tektoniki płyt i teoria dryfu kontynentalnego

Na początku XX wieku meteorolog Alfred Wegener zaczął rozwijać teorię dryfu kontynentów. Jego pomysły były początkowo odrzucane przez główny nurt nauki. Jednak później jego hipoteza została zaakceptowana jako wiarygodny model ruchu kontynentów. Po raz pierwszy opublikował szczegóły teorii w 1915 roku.

Zanim opracował koncepcję dryfu kontynentów, Wegener wierzył, że istniał kiedyś superkontynent, z którym Ziemia była połączona w tamtym czasie. Hipoteza ta została nazwana Pangaea. Zakładając, że superkontynent istniał, byłby to duży kontynent, z centralnym rdzeniem, który łączył się z innymi kontynentami.

Superkontynent miałby cienką skorupę oceaniczną, ale grubszą skorupę kontynentalną. Powstałby w wyniku serii zderzeń kontynentów i wysp. Następnie cienka skorupa uległaby subdukcji pod grubszą skorupą. Gdyby skorupa uległa subdukcji do strefy subdukcji, utworzyłaby nowe dno oceaniczne.

Kiedy skorupa oceaniczna ulega subdukcji, przenosi ze sobą kawałki litosfery. W połączeniu z konwekcją termiczną, kawałki te mogą przesuwać się po astenosferze. Z kolei te kawałki tworzą jądra kontynentów. Te jądra następnie rozrastają się na zewnątrz poprzez sedymentację. Wszystkie te procesy znane są jako tektonika płyt. Tektonika płyt odegrała ważną rolę w zrozumieniu, jak porusza się Ziemia.

Tektonika płyt jest również ważnym prekursorem współczesnej teorii dryfu kontynentów. Chociaż większość skał była błędna w początkach teorii, naukowcy poczynili znaczne postępy w integrowaniu rozprzestrzeniania się dna morskiego z dryfującymi kontynentami.

Chociaż idea superkontynentu została po raz pierwszy zaproponowana przez meteorologa w 1596 roku, nowoczesne teorie dryfu kontynentalnego i tektoniki płyt pojawiły się pod koniec XIX wieku. Wiele z wczesnych idei dryfu kontynentów było opartych na obserwacjach podobnych wybrzeży w Ameryce Północnej i Południowej. Na przykład, wschodnie wybrzeże Ameryki Południowej wyglądało jak układanka. W tym samym czasie zachodnie wybrzeże Afryki wyglądało jak element układanki. Ostatecznie te pomysły doprowadziły do rozwoju tektoniki płyt.

Dziś teoria dryfu kontynentów i tektonika płyt stały się integralną częścią naszego rozumienia tego, jak działa Ziemia. Jednak nadal pozostaje wiele pytań bez odpowiedzi na temat ruchu i powstawania superkontynentów.

Większość kontynentów jest starsza w swoich wnętrzach. Przez miliony lat były one przemieszczane na zewnątrz, a ich względne pozycje zmieniały się wielokrotnie. Niektóre z tych zmian są widoczne w południowej Afryce i Indiach. Pomimo tych różnic, wszystkie kontynenty mają tendencję do powiększania się w czasie geologicznym.

Istnieją dwa główne rodzaje pasywnych i aktywnych marginesów kontynentalnych. Pasywne marginesy obejmują atlantyckie wybrzeże Ameryki Północnej i Południowej oraz Wyspy Hawajskie. Z kolei marginesy aktywne obejmują Góry Kaskadowe w Stanach Zjednoczonych. Aktywne marginesy powstają, gdy zbieżna granica płyt przecina margines kontynentu. Gdy granica płyty konwergentnej przecina granicę kontynentu, płyta konwergentna rozrywa się, a granica kontynentu jest wypychana w górę i odsuwana od płyty.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Wiadomości związane